DÜNYANIN EN GÜZEL 25 KÜTÜPHANESİ!

Kitapseverler, bu yazı tam size göre! Bir sonraki gezinizde, yolunuzu bu kütüphanelerden birinde kaybolmanız dileğiyle…

Bir kitapkurdu olmasanız dahi dünyanın bu en güzel 10 kütüphanesinden etkilenmemeniz mümkün değil. Hepsi birbirinden farklı bir tarihe sahip. Ve en güzeli ise birçoğunun hala tarihin izleri barındırması. Gelin dünyanın en güzel kütüphanelerinde bir tura çıkalım. Hem hikayelerine ortak olalım, hem de sanal gezi ile o atmosfere tanık olalım.

George Peabody Kütüphanesi – Baltimore – Amerika Birleşik Devletleri

Amerika Birleşik Devletleri, Baltimore’da yer alan 5 katlı George Peabody Kütüphanesi dünyanın en güzel kütüphanelerden biri olarak anılıyor. Mimar Edmund G. Lind tarafından tasarlanan kütüphane, 1878’de kapılarını açmış.

Kütüphane koleksiyonunda Rönesans döneminden 19’uncu yüzyıla kadar 300.000 eser bulunuyor. O kadar güzel olduğunu düşünülüyor ki, kütüphane, neo-Greco atriumunda birçok düğüne ev sahipliği yapıyor. Bugün kütüphane John Hopkins Üniversitesi bünyesindeki Sheridan Kütüphaneleri’ne bağlı.

George Peabody Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Birmingham Kütüphanesi – Birmingham – İngiltere

Resmi açılışı Pakistanlı eğitim aktivisti Malala Yousafzai tarafından yapılan ve dış cephesi 2013’te tamamlanan Birmingham Kütüphanesi, birbirine bitişik 5,357 halka ile şehrin adeta bir mücevher merkezi gibi görünüyor.

Uluslararası nadir bulunan arşiv, fotoğraflar ve kitap koleksiyonu ile öne çıkan kütüphane, 2015 senesinde 2 milyon ziyaretçi sayısına ulaşmış ve Londra dışında turistler tarafından en çok ziyaret edilen cazibe merkezi olarak kayıtlara geçmiş. Kütüphane koleksiyonunda; hukuk, edebiyat, 18’inci yüzyıldan günümüze kadar günlük basılı yayınlar, müzik kitapları ve müzik kayıtları, fotoğraf ve 8.000’in üzerinde dünya tarihine dair tarih dökümanları bulunuyor.

Birmingham Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

The Royal Library Copenhagen – Kopenhag – Danimarka

Aynı zamanda Black Diamond yani Kara Elmas olarakta bilinen, neo-Modernist bir tasarıma sahip Kopehag’da bulunan The Royal Library kütüphanesi, 1999’da orjinal The Royal Library binasına ek olarak yapılmış. Çelik, cam ve siyah granitten oluşan çarpıcı yapı içerisinde konser salonu, popüler bir kafe ve sergi salonlarını da barındırıyor.

Kara Elmas, ziyaretçilerine aynı zamanda eşsiz bir liman manzarısı sunmakla birlikte tavan freskosu ise Danimarka’nın meşhur sanatçılarından Per Kirkeby’e ait.

The Royal Library Copenhagen Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Clementinum(Klementinum) – Prague – Çek Cumhuriyeti

1622 yılında yapılan Barok mimariye sahip ve Avrupa’nın en büyük yapılarından biri olan Clementinum Kütüphanesi, yapımına sadece bir kitapla başlanmış. Yapımı tamamlandığında ise 20.000 kitapla kütüphanenin açılışı gerçekleştirilmiş.

20 kişiye kadar iş toplantılarınız için farklı lokasyon arayanlardansanız, kütüphane bu konuda sizlere özel organizasyon seçenekleri sunuyor. Ayrıca, çiftler için ise; romantik bir anı paylaşabilecekleri kütüphane kulesinde içki eşliğinde seyir ve evlilik teklifi organizasyonları gibi birçok seçenek sunuyor.

Clementinum Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

 

Kongre Kütüphanesi – Congress Library – Washington – Amerika Birleşik Devletleri

1814’te orjinal bina yanar ve Amerika devlet başkanlarından Thomas Jefferson geniş koleksiyonunu bağışlayarak yenisinin yapılmasına ön ayak olur. Roma bilgelik tanrıçası Minerva, ana okuma salonunda mozaik formu ile ziyaretçileri büyüler.

Kongre Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Royal Portuguese Reading Room – Rio de Janeiro – Brezilya

Portekize ait, Portekiz dışında en geniş koleksiyonu bulunduran kütüphane, 43 Portekizli göçmen tarafından, kendi kültürlerini tanıtmak için 1887’de Rio de Janeiro’da kurulmuş. Günde 150 kişinin ziyaret ettiği kütüphane, Vasco de Gama gibi ünlü Portekizli kaşiflerin heykellerini de barındırıyor. Kütüphane koleksiyonunda hem ulusal, hem de uluslararası 350.000 eser bulunuyor.

Royal Portuguese Reading Room, Time dergisi tarafından 2014 senesinde dünyanın en iyi 4’üncü kütüphanesi seçilmiş.

 

New York Halk Kütüphanesi – New York – Amerika Birleşik Devletleri

Sex & The City hayranları belki hatırlar, Carrie Bradshaw bir gün ödünç aldığı kitapları teslim etmeye gider ve o sırada kütüphanede bir düğün gerçekleştiğini görür. O anda kendini kütüphanenin düğünün gerçekleştiği bölümünde bulur ve düğününün burada gerçekleşmesi için çalışamalara başlar.

Oldukça geniş bir araziye sahip olan kütüphane, üstte de bahsettiğim gibi Sex & The City dışında, The Day After Tomorrow, SpiderMan 3, Keşke 30 Olsam,Hayalet Avcıları ve Tiffany’de Kahvaltı gibi  birçok filme de ev sahipliği yapmıştır.

Bu kadar magazinsel bilgiden sonra gelelim kütüphane hakkındaki bilgilere… 1895 yılında kurulan kütüphane, Amerika’nın en önemli 5 kütüphanesinden biri olarak adlandırılır. Kütüphanede,  55 milyondan fazla sayıda kitap, e-kitap, DVD ve dünyanın birçok yanından araştırmacıların kullandıkları ünlü araştırma koleksiyon dökümanı bulunuyor. New York Halk Kütüphanesi aynı zamanda çocuklar, gençler ve yetişkinler için 103.000’den fazla ücretsiz eğitim programı sunuyor.

New York Halk Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Trinity College Kütüphanesi – Dublin – İrlanda

60 metre uzunluğunda beşik tonozlu tavanlardan ve yol koridor üzerinde ise ünlü yazarların mermer büstlerinin bulunduğu adeta bir mimari harikası bir yapı.

Kütüphanede bulunan en ünlü eser ise Latince yazılmış olan, 4 incili içeren, önsöz niteliğine sahip bazı metinleri bulunduran ve kanon tabloları içeren el yazması Kells Kitabı.

Trinity College Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Stuttgart Şehir Kütüphanesi – Stuttgart – Almanya

Bembeyaz bir iç tasarıma sahip, sanki bir uzay filmi sahnesinden bir kare gibi olan 5 katlı kütüphane yapısı sanki ters bir piramidi andırır.

“Uykusuzlar İçin Kütüphane” koleksiyonu ile günün 24 saati kitapseverlere küçük bir koleksiyonla farklı bir konseptle de hizmet vermektedir.

Bibliotheca Alexandrina – İskenderiye Kütüphanesi – Mısır

Mısır’da bulunan İskenderiye Kütüphanesi, denize doğru eğimli olarak bir güneş saati görünümde tasarlanmış bir yapıya sahip. Gri beton duvarlarında ise yüzlerce dilde karakter ve harf bulunuyor. Belki de tarihin en önemli tarihine sahip kütüphanelerinden biri olan İskenderiye Kütüphane’sinin geçmişine kısaca bir göz atmak isterseniz detayları sizinle paylaşıyorum…

İlk İskenderiye Kütüphanesi, İskenderiye Sarayı’nın yakınlarında Büyük İskender tarafından kurulur. Sadece kütüphane olmayan yapıda aynı zamanda bütün ülkelerden hayvan ve bitki köklerinin bulunduğu bir botanik müzesi ve rasathane de bulunuyordur. Hatta insan vücudunu inceleme amaçlı anatomi salonunun bile olduğundan bahsedilir. Hatta Amerikalı Gökbilimci Carl Sagan kütüphane için; “Eğer zamanda geri gidebilseydik, ilk gideceğim yer burası olurdu” der. Gerçekten de tarihini derinlemesine okuduğumuzda her okuma ve bilgi meraklısının aynı sözü söyleyeceği bir yer.

Dünya bilgi ve bilim tarihinin en önemli isimlerinden Öklid, Arşimet, Batlamyus gibi isimler bu kütüphanede çalışmalarını sürdürürler. Yunan, Akdeniz ve Ortadoğu medeniyetlerine ait el yazmaları burada toplanır ve Yunancaya çevrilirdi. Kısaca kütüphane aynı zamanda bir yayınevi gibi çalışıyordu. Hatta Mısır’a giren her eserin sahibine ulaşmadan mutlaka bir kopyasının alınıp kütüphane eserleri arasına eklendiği de söylenir. Bu derece önemli bilgi kaynağına sahip olan ilk kütüphanenin sonu ise oldukça hüzünlüdür. Kütüphane hem yıkılır, hem yakılır ve eserlerin büyük bir bölümü kurtarılamaz. Hem kütüphanenin yıkılması hem de kütüphane hakkında detaylı bilgi için Açık Bilim’in Antikçağ Bilimin Kalbi: İskenderiye Kütüphanesi yazısını ve Wannart: Bilimin Yıkılışı: İskenderiye Kütüphanesi yazılarını okuyabilirsiniz.

2002’de eski kütüphanenin olduğu yer olarak düşünülen yere, eski kütüphaneye benzer büyüklükte yeni kütüphane yapılır. Açıkçası böyle bir geçmişe sahip bir kütüphane mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerler arasında listelerimize girmeli diye düşünüyorum.

İskenderiye Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

 

Marciana Kütüphanesi – Venedik – İtalya

Rönesans Marciana Kütüphanesi, koleksiyonunda dünyanın en iyi klasik metinlerini bulunduruyor. Kütüphanede, 750.000 üzeri kitap ve duvarlarını ise Titan ve Tintoretto gibi Venedikli ustaları sanat eserleri süslüyor.

Maricana Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

 

Beitou Branch of the Taipei Halk Kütüphanesi – Tayvan – Çin Cumhuriyeti

Tayvan’da bulunan kütüphane Beitou Branch of the Taipei Halk Kütüphanesi, kitapseverler kadar çevre dostlarının da ilgisini çeken bir tasarıma sahip. Bina; güneş panelleri, doğal havalandırma ve su iyileştirmesi sistemi ile çevre dostu sistemler ile donatılmış. Kütüphane, 20.000 üzerinde İngilizce ve Çince kitap koleksiyonuna sahip.

 

Vancouver Merkez Kütüphanesi – Central Library of Vancouver – Kanada

Mimar Moshe Safdie’nin tasarımı modern Colosseum’u andırıyor. Merkez kütüphane girişi devasa ve gökyüzünün sonsuz yansımasını sunan bir terminal salonu izlenimi veriyor. Bu alanda mağazalar, kafeler ve şehir sakinlerinin toplandığı alanları barındırıyor. Bina içerisindeki köprüler okuma ve çalışma alanlarını birbirine bağlıyor.

Vancouver Merkez Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Musashino Sanat Üniversitesi Müzesi ve Kütüphanesi – Tokyo – Japonya

 

Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi – Beinecke Rare Book & Manuscript Library

Yale Üniversitesi kampüsünde bulunan Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi, dünyanın nadir kitaplar ve el yazmalarına adanan en büyük koleksiyonuna sahip kütüphanelerinden biri. Gordon Bunshaft tarafından tasarlanan kütüphane, 1963 senesinde ziyaretçilere kapılarını açmış. Kütüphane, Yale mezunu 3 kardeş olan; Edwin J. Beinecke, Frederick W. Beinecke ve Walter Beinecke’nin gelecek nesillere hediyesi. Binanın girişinde de 3 kardeşin notu yer alır; “asaletin bir sembolü olarak duran ve 3 erkek kardeşin fedakarlığı ve tüm ziyaretçilere bilgi kaynağı ve ilham olmak için hizmet eder.” İnnovatif tasarıma sahip bina içerisinde 6 katlı cam bir kütüphane kulesine sahiptir ve bu kulede yaklaşık 180.000 yayın bulunur. Kütüphane her sene 175.000 ziyaretçi ve yaklaşık 10.000 araştırma ziyaretçisini ağırlar. Kütüphanede bir milyonun üzerinde kitap, milyonlarca sayfa el yazması ve binlerce papirüs, fotoğraf, harita, poster, resim ve sanat objesi bulunmakla birlikte, sesli materyaller ve dijital içerikler de bulunmaktadır.

Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Pompidou Kütüphanesi

Paris’in ikon yapılarından biri ve bir sanat merkezi olan, seveni olduğu kadar, sevmeyenenin de çok olduğu bir bina Centre Pompidou yani Pompidou Merkezi binası. 1971 senesinde Fransa Başkanı Georges Pompidou tarafından birçok uluslararası mimardan oluşan bir ekibe yaptırılan bina, dünyanın çeşitli yerlerinden geniş bir çağdaş sanat eserleri koleksiyonuna sahiptir. 10 katlı bina, dışarıdan bakıldığında tasarımında kullanılan demir borular ile dikkat çeker. Binada kullanım alanını artırmak için merdivenler ve asansörler binanın ön cephesinde bulunur. Aynı zamanda yürüyen merdivenlerde bina dışında bulunan cam alanlarda yükselir ve yukarı çıkarken Paris’in eşsiz manzarasına tanık olabilirsiniz.

Centre Pompidou içinde bulunan kütüphane, 350.000 basılı ve 1.800 süreli yayın, 7000 üzeri harita ve planın yer aldığı kütüphane, 430.000’in üzerinde dökümana sahip. Binada bu kütüphanenin dışında bir de, sanata dair kitap, yorum, arşiv, fotoğraf, sesli dökümanların bulunduğu Kandinsky Kütüphanesi olarak anılan bir sanat kütüphanesi yer alıyor.

2015 senesinde Mehmet Turgut’un CNN Türk için hazırladığı “Geziyoruz Falan Filan” programına konuk olan Serra Yılmaz ile Paris sokaklarındaki gezileri sırasında Pompidou Merkezi’nde de bahsedilmişti. Mehmet Turgut “Geziyoruz Falan Filan” programını izlemek için CNN Türk websitesini ziyaret edebilirsiniz.

Pompidou Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Bibliothèque Mazarine – Fransa

Görkemli bir ön cephe ve ışık alan bir okuma odası ile Sen Nehri kıyısındaki Bibliotheque Mazarine sıkça turistlerin gözünden kaçan bir destinasyon olmuş. Fransa’nın en eski halk kütüphanesi olan kütüphane, Fransa tarihinin özellikle 12’inci ve 17’inci yüzyıla odaklanan, nadir bulunan Ortaçağ el yazmalarının olduğu geniş bir koleksiyona sahip. Kütüphanenin en öne çıkan eseri ise Gutenberg İncili olarak bilinen ve 1250’li senelerine uzanan bir tarihe sahip Mazarin İncili.

Bibliotheque Mazarine Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Bibliothèque Sainte Geneviève – Fransa

Paris’in en görkemli binalarından biri olan kütüphane; Bibliothèque Sainte Geneviève binası 6’ıncı yüzyılda manastır olarak kullanılan St.Geneviève binası. Bugün Panthéon’dan yükselen demir bina 1838 ve 1850 yılları arasında aynı zamanda Bibliothèque Richelieu’nun da mimarı olan Henri Labrouste tarafından tasarlanmış. Yapının ön cephesinde insan bilgisinin temelini oluşturan Galileo, Copernicus ve Shakespeare gibi isimlerin, adlarının yazdığı oymalar yer alıyor. Hafta içi öğleden sonraları kütüphanede çalışan öğrenciler ve profesyonelleri görebilirsiniz.

Bibliothèque Sainte Geneviève Kütüphanesi hakkında detaylı bilgi için kütüphanenin websitesini ziyaret edebilirsiniz. 

Tianjin Binhai Kütüphanesi – Tianjin Binhai Library – Çin Halk Cumhuriyeti

3 senede yapımı tamamlanan, 2017 senesinde ziyaretçilerini ağırlamaya başlayan, 1.2 milyon kitabın bulunduğu ve mimari yapısı ile dikkat çeken Tianjin Binhai Kütüphanesi, Hollanda merkezli MVRDV tarafından dev bir göz düşünülerek tasarlanmış.

5 katlı kütüphane gözün gördüğü her yerde kitap barındırıyor. Bir illüzyon yaratabilmek için kitaplıkların bittiği yerden itibaren tavanın geri kalan kısmı, kitapların olduğu kitaplıklar görünümünde boyanmış.